قرن بیست و یکم قرن دانشی است. در این قرن عناوین دانشی چون داراییهای نامشهود، سرمایه فکری و دارایی های دانش-محور، اهمیتی چشمگیر و قابل ملاحظه یافته و به منزله عوامل تولید ثروت در مقایسه با سایر دارایی های مشهود و فیزیکی، ارجحیت بیشتری پیدا نموده است. تا اواسط قرن بیستم عمدتاً تصور می شد که دلیل عقب ماندگی کشورهای در حال توسعه کمبود سرمایه های مالی و فیزیکی است. لذا کشورهای در حال توسعه عمدتاً تلاش می کردند برای جبران عقب ماندگی خود از راه های گوناگون به کسب سرمایه های مالی و فیزیکی بپردازند. اما امروزه ثبات شده است که تزریق این نوع سرمایه ها، به خودی خود موجب تسریع روند توسعه کشورهای در حال توسعه نمی شود و آن دسته از کشورهایی که دارای ساختارهای دانشی قوی و نیروی انسانی کارآمد و متخصص هستند می توانند از سرمایه های مالی و فیزیکی در روند رشد و توسعه خود به نحو صحیح استفاده کنند. می توانید این تحقیق حسابداری را به صورت فایل word دانلود نمایید.
مقدمه
در حال حاضر عنصر دانایی به عنوان رکن اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی نه تنها در برنامه چهارم توسعه کشور ما بلکه در سرتاسر جهان، شناخته شده است به طوری که اقتصاد امروز را اقتصاد دانش بنیان می نامند. در محیط اقتصاد دانش بنیان، سرمایه های فکری از ارزش و اهمیت بیشتری نسبت سرمایه های فیزیکی برخوردارند و به تعبیری از ضرورتهای توسعه علمی، تکنولوژیکی و اقتصادی کشورها به حساب می آیند (طاهری، 1396).
مدیریت دانش یکی از مفاهیم جدید در علم مدیریت است و برای موفقیت سازمانهای کنونی یکی از منابع حیاتی به شمار می¬آید. پس باید به دانش سازمانی به عنوان یک دارایی استراتژیک در سازمان نگریسته شود (صفرزاده و همکاران، 1391).
همزمان با عصر دانایی و با ظهور سازمان های پیچیده، صاحبنظران به این قول مشترک دست یافتند که آن چه برای سازمان ها، مزیت رقابتی پایدار محسوب می شود، ایجاد و بهره برداری از صلاحیت ها و شایستگی های کلیدی است. بنابراین سازمان ها درصدد دستیابی به منابعی هستند که به راحتی قابل انتقال نبوده و متمایز می باشند. در سال های اخیر، دانش به عنوان یک منبع سازمانی مهم مورد توجه قرار گرفته و بعنوان پایه و اساس توسعه پایدار بویژه در محیط های بشدت رقابتی یا محیط هایی با تغییرات گسترده و گسسته رادیکال شناخته می شود. با این وجود سازمان های بسیاری هستند که در حجم انبوهی از اطلاعات غرق شده اند، اما هنوز گرسنه دانش هستند. بنابراین در اقتصاد امروز، دانش بعنوان مهمترین سرمایه، جایگزین سرمایه مالی و فیزیکی شده است(علامه و شیخ ابومسعودی،1394).
سرمایه فکري نیز یک نوع دارایی براي هر سازمانی محسوب میشود. وجود دانش در سازمان امر جدیدي نیست اما پذیرش آن به عنوان سرمایه در یک سازمان، موضوعی جدید و نو است. در هزاره سوم میلادي سرمایه فکري زیربناي اصلی براي پویایی و موفقیت آتی سازمان در اقتصاد دانش محور به حساب می آید. به کارگیري سرمایه فکري به سازمانها کمک میکند تا کاراتر، اثربخشتر، پربازده تر و نوآورتر باشند. افزون بر این موفقیت رقابتی سازمانها به میزان کمتري به تخصیص راهبردي منابع فیزیکی و به میزان بیشتري به مدیریت راهبردي سرمایه فکري بستگی دارد(غیاثی ندوشن و امین الرعایا،1395).
اهمیت تحقیق
در عصر دانایی محوري، مزیت رقابتی سازمان ها بر پایۀ داراییهاي نامشهود استوار است. پیتر دراکر اندیشمند معروف علم مدیریت می گوید ما در حال وارد شدن به یک جامعه دانشی هستیم که در آن منابع اقتصادي، منابع طبیعی ونیروي کار بیشتر و... منابع اصلی نیستند، بلکه منبع اقتصادي اصلی دانش است که به عنوان یکی از مهمترین اجزاي دارایی هاي نامشهود محسوب می شود. اگر در گذشته بیشتر دارایی هاي سازمانها مشهود بوده اند، امروزه قسمت اعظم داراییها، نامشهود هستند. آنچه امروزه سازمانها را رقابت پذیر می کند، مدیریت اثربخش دانش و دیگر داراییهاي نامشهود، مانند سرمایه هاي فکري آنهاست(دارابی و همکاران،1396). در زمان های مدرن، به تحقق سازمان هایی رسیده است که کسب دانش و استفاده از آن به شیوه ای موثر، تنها راه به دست آوردن مزیت رقابتی پایدار در بازار است. این بدان معنی است که منابع سازمان باید شامل دانش باشند، که همیشه باید مورد توجه و توسعه قرار گیرد(رابعی مهدی و همکاران، 2018). امروزه با پیشرفت تکنولوژی اطلاعات ودانشی شدن تجارت، رقابت واقتصاد، سازمانها برای بقا، دانش را به عنوان مهمترین سرمایه جایگزین سرمایه های مالی و فیزیکی شناخته اند.
تعریف اصطلاحات و واژگان
مدیریت دانش
مدیریت دانش فرایند تسهیل فعالیتهای مرتبط با دانش مانند خلق،کسب، تغییر شکل و استفاده از آن است (سمیعی زفرقندی و آقاکثیری،1396).
سرمایه فکری
هاریسون و سولیوان سرمایه فکری را به عنوان دانشی می دانند که می تواند به سود تبدیل شود(رضایی و همکاران، 1392).
دانش آشکار
این دانش با کلمات دنیای بیرون طرح شده و از ذهن درآمده ، مستندسازی شده و با قالب های نمادین و یا زبان طبیعی منتقل شده است.
دانش ضمنی
دانشی است که مستندسازی نشده است و در ذهن افراد قرار دارد دانش ضمنی نام دارد.
سرمایه رابطه ای(مشتری)
سرمايه مشتري به ارزش فعلي روابط سازمان با مشتريان و ارزش آتي اين روابط اطلاق مي شود.
سرمایه ساختاری
این سرمایه شامل دانشی است که حتی وقتی کارکنان، سازمان را ترك میکنند، در سازمان باقی میماند.
سرمایه انسانی
سرمايه انساني ترکیبی از دانش ها، مهارتها و تجربه افراد در سازمان است.
عملکرد مالی
درجه یا میزانی که شرکت به هدف های مالی سهامداران در راستای افزایش ثروت آنان نائل می آید (مهدوی خو و همکاران، 1394).
فصل اول: کلیات تحقیق 1
1-1مقدمه 2
1-2 بیان مسئله 3
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق 5
1-4 اهداف تحقیق 6
هدف اصلی تحقیق 6
اهداف فرعی 6
1-5 سئوالات تحقیق 7
سئوال اصلی تحقیق 7
سئوالات فرعی تحقیق 7
1-6 تعریف اصطلاحات و واژگان 8
1-7 قلمرو تحقیق 9
1-8 مراحل اجرایی تحقیق 10
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق 11
2-1-1 مقدمه 12
2-1-2 سرمایه فکری 12
2-1-3 مفهوم سرمایه فکری 14
2-1-4 تعاریف سرمایه فکری 15
2-1-5 اجزای سرمایه فکری 16
2-1-6 مدلهای سنجش سرمایه فکری 19
2-1-6-1 مدل مقايسۀ ارزش بازاري ارزش دفتري 19
شکل2-1: چارچوب پیشنهادی سرمایه فکری توسط استوارت (حسین پور و آذر، 1390) 19
2-1-6-2 الگوی رهیاب اسکاندیا 19
2-1-6-3 الگوی شاخص سرمایه فکری 20
شکل2-2: مدل الگوی شاخص سرمایه فکری روس و همکاران(حسین پور و آذر، 1390) 21
2-1-7 ویژگیهای سرمایه فكری 21
2-1-8 دانش 22
شکل2-3: چرخه عمر دانش(حجازی نیا، 1395) 24
2-1-9 سلسله مراتب دانش 24
2-1-10 اهمیت دانش در سازمان 26
2-1-11 ویژگی های سازمان دانش آفرین 27
2-1-12 مدیریت دانش 29
2-1-13 تاریخچه مدیریت دانش 31
2-1-14 مفهوم مدیریت دانش 32
2-1-15 تعاریف مدیریت دانش 34
2-1-16 سلسله مراتب دانش قابل مدیریت 34
2-1-17 انواع دانش انسانی 35
2-1-18 اهمیت و ضرورت مدیریت دانش 36
2-1-20 فرایندهای مدیریت دانش 38
2-1-21 ويژگي هاي مديريت دانش 39
2-1-22 الگوهای مدیریت دانش 41
2-1-22-1 مدل طبقه بندی دانش بویسوت 41
جدول 2-2:مدل طبقه بندی دانش بویسوت(ربیعی و معالی، 1393) 41
2-1-22-2 مدل سرمایه فکری اسکاندیا 42
2-1-22-3 مدل کاکابادسه و همکارانش 42
2-1-22-4 مدل 7c 43
شکل2-4: مدل 7C(عزتی و همکاران، 1395) 44
2-1-22-5 مدل استیو هالس 44
شکل2-3: مدل استیو هالس(صیادی و همکاران،1395) 45
2-1-22-6 مدل نوناکا و تاکایوچی 45
شکل2-5: مدل نانوکا و تاکایوچی(صیادی و همکاران، 1395) 46
2-1-23 موفقیت مدیریت دانش 46
2-1-24 مزایای مدیریت دانش 47
2-1-25 حمایت مدیریت ارشد و موفقیت مدیریت دانش 48
2-1-26 مدیریت دانش و سرمایه فکری 49
2-1-27 عملکرد سازمانی 50
2-1-28 عملکرد مالی 51
2-2پیشینه پژوهش 53
2-2-1 تحقیقات انجام شده در داخل از کشور 53
2-2-2 تحقیقات انجام شده در خارج از کشور 58
2-3 مدل مفهومی تحقیق 63
شکل 2-6: مدل مفهومی تحقیق 63
فصل سوم: روش تحقیق 64
3-1 مقدمه 65
3-2 روش تحقیق 66
3-3 جامعه آماری 66
3-4 نمونه آماری 66
3-5 فرضیات 67
3-6 روش جمعآوری اطلاعات 67
3-7 ابزار جمع آوری اطلاعات 68
3-8 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 69
3-9 ساخت یا ترکیب اساسی مدلیابی معادلات ساختاری 71
3-9 ویژگی های pls 72
فصل چهارم تجزیه وتحلیل داده ها 73
4-1مقدمه 74
4-2 وضعیت آماری پاسخ دهندگان 75
4-2-1 وضعیت پاسخ دهندگان از نظر میزان تحصیلات 75
جدول شماره 4-1 فراوانی مربوط به سطح تحصیلات پاسخ دهندگان 75
شکل4-1 توزیع پاسخگویان بر اساس تحصیلات(منبع ، محاسبات محقق) 75
4-2-2 وضعیت پاسخ دهندگان از نظر سابقه کار 76
جدول شماره 4-2 فراوانی مربوط به سابقه کار پاسخ دهندگان تحقیق 76
شکل4 -2 توزیع پاسخگویان بر اساس سابقه کار(منبع ، محاسبات محقق) 76
4-3بررسی برازش مدل 77
4-3-1 بررسی برازش مدل های اندازه گیری 77
4-3-1-1 پایایی شاخص 77
شکل 4- 3 ضرایب بارهای عاملی 78
جدول 4-3 ضریب های بار عاملی عوامل دانش آشکار 78
جدول 4-4 ضریب های بار عاملی عوامل دانش ضمنی 79
جدول 4-5 ضریب های بار عاملی عوامل سرمایه رابطه ای 79
جدول 4-6 ضریب های بار عاملی عوامل سرمایه ساختاری 79
جدول 4-7 ضریب های بار عاملی عوامل سرمایه انسانی 79
جدول4-8 نتایج معیار آلفای کرونباخ 80
جدول4-9 نتایج معیار پایایی ترکیبی 80
جدول4-10 نتایج میانگین واریانس استخراج شده 81
4-3-1-2 روایی واگرا 81
جدول 4- 11 محاسبات قطر اصلی ماتریس فورنل و لارکر 82
جدول 4-12 ماتریس سنجش روایی واگرا به روش فورنل و لارکر 82
4-3-2 بررسی برازش مدل ساختاری 83
4-3-2-1 فاکتور افزایش نرخ واریانس 83
جدول4-13 نتایج فاکتور افزایش نرخ واریانس 83
4-3-2-2 ضرایب معناداری z (مقادیر t-values) 84
شکل 4- 4 ضریب های معناداری z 84
جدول 4-14 ضریب های معناداری عوامل دانش آشکار 84
جدول 4-15 ضریب های معناداری عوامل دانش ضمنی 85
جدول 4-16 ضریب های معناداری عوامل سرمایه رابطه ای 85
جدول 4-17 ضریب های معناداری عوامل سرمایه ساختاری 85
جدول 4-18 ضریب های معناداری عوامل سرمایه انسانی 85
شکل 4- 5 ضریب های معناداری z مدل ساختاری 86
جدول4-19 ضریب های معناداری z متغیرهای مکنون مدل ساختاری 86
4-3-2-3 معیار R Squares یا R2 87
جدول4-20 نتایج معیار R Squares یا R2 87
4-3-2-4 معیار اندازه تأثیر ( f2 ) 88
شکل 4-6 مقادیر R2 مدل با حضور تمامی متغیر ها 89
شکل 4-7 مقادیر R2 مدل با حذف متغیر برونزای سرمایه رابطه ای 90
شکل 4-8 مقادیر R2 مدل با حذف متغیر برونزای عوامل سرمایه ساختاری 90
جدول4-21 نتایج معیار اندازه تأثیر یا f2 91
4-3-2-5 معیار Q2 (Stone-Geisser criterion) 92
جدول4-22 نتایج معیار Q2 (Stone-Geisser criterion) 92
4-3-3 بررسی برازش مدل کلی 92
4-3-3-1 معیار GOF 92
جدول 4-23 محاسبه معیار GoF 93
جدول 4-24 مقادیر میانگین ، انحراف معیار، خطای استاندارد 94
جدول 4-25 ضرایب معناداری z بین متغیرهای درون زا و برون زا 95
فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات 96
5-1 یافته های اصلی تحقیق 97
جدول 5-1 متغیرهای اثرگذار بررفتار استفاده 97
5-2 نتیجهگیری تحقیق 97
جدول 5-2 مقادیر مدل اندازه گیری 98
جدول 5-3 مدل ساختاری 99
جدول 5-4 بررسی فرضیه ها 100
5-3محدودیتهای مدل 101
5-4 پیشنهادات 102
5-4-1 پیشنهادهایی جهت بهبود 102
5-4-2 پیشنهادهایی برای انجام تحقیقات آتی 102
منابع و مآخذ 103
منابع فارسی 104
منابع انگلیسی 111