مسایل اجتماعی به عنوان پدیده های نامطلوب، اذهان صاحب نظران و افکار عمومی را به خود مشغول داشته اند و طلاق عاطفی از جمله مسایل اجتماعی میباشد که نه تنها متاثر از جنبه های مختلف حیات بشری است، بلکه برآنها نیز تاثیرگذار خواهد بود. طلاق عاطفی فاصله گرفتن از انسجام عاطفی همسران از یکدیگر تعریف شده است که شامل تعهد و زمان لذت بخش با هم بودن است. تعهد نسبت به خانواده شامل صداقت، وابستگی و وفاداری است. گذران وقت با هم، به معنای تعهد به میزان قابل توجهی از کیفیت زمان فعالیت ها، احساسات و عقاید مشترک و لذت بردن از مشارکت دیگران است. بر این اساس هدف این مقاله، بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان طلاق عاطفی زنان شهر تهران میباشد. در مقاله حاضر عمدتا از نظریه های شبکه، همسان همسری، تشابه، رضایت زناشویی، نظریه نزدیکی، تشابه و صمیمیت استفاده شده است. روش تحقیق در این مقاله توصیفی از نوع پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. حجم نمونه 80 نفر از زنان شهر تهران بودند. برای پایایی ابزار تحقیق از آلفای کرونباخ (پایایی پرسشنامه طلاق عاطفیr =0/89 و برای روایی از روایی سازه استفاده شد. داده ها با استفاده از آمارهای توصیفی تحلیلی بررسی شدند. در این راستا برای آزمون فرضیات تحقیق از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره گام به گام استفاده شد. یافته ها و نتیجه گیری: میانگین نمره طلاق عاطفی زنان مورد مطالعه23/91 درصد بدست آمد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که رابطه معناداری حداقل در سطح 95 درصد بین طلاق عاطفی زوجین و سبک زندگی سنتیr=0/664 وجود دارد. می توانید این پژوهش رشته علوم اجتماعی را به صورت فایل word دانلود نمایید.
مقدمه
صاحب نظران معتقدند خانواده از نخستین نظام های نهادی عمومی و جهانی است که برای رفع نیازمندی های حیاتی و عاطفی انسان و بقای جامعه ضرورت دارد(شرفی 1383) روابط مناسب در جامعه بر اساس روابط مناسب در خانواده شکل می گیرد و هر اندازه روابط درون خانواده مناسب تر باشد، خانواده و به تبع آن جامعه از ثبات و استحکام بیشتری برخوردار است (اعزازی، 1387) هیچ جامعه ای بدون داشتن خانواده های سالم نمی تواند ادعای سلامت کند و هیچ یک از آسیب های اجتماعی بی تأثیر از خانواده پدید نیامده اند(ساروخانی، 1375)یکی از مهمترین آسیب های خانوادگی طلاق است، اما آمار رسمی طلاق بطور کامل نشان دهنده میزان ناکامی همسران در زندگی زناشویی نیست، زیرا در کنار آن آماری بزرگتر به طلاق های عاطفی اختصاص دارد، یعنی به زندگی های خاموش و خانواده های توخالی که زن و مرد در کنار هم به سردی زندگی می کنند ولی تقاضای طلاق قانونی نمی کنند (بخارایی،1386) در واقع برخی ازدواج ها که با طلاق پایان نمی یابند، به ازدواج های توخالی تبدیل می شوند که فاقد عشق، مصاحبت و دوستی هستند و همسران فقط با جریان زندگی خانوادگی به پیش می روند و زمان را سپری می کنند (استیل و کید، 1388)
پیش از آنکه طلاق رسمی رخ دهد، زوجین دچار طلاق عاطفی میشوند. (پل بوهانان، (1970معتقد است که طلاق در طی شش مرحله رخ میدهد و اولین مرحله آن طلاق عاطفی است. او طلاق عاطفی را تنش فزاینده زن و شوهر میداند (بخارایی،1386). بنابراین طلاق عاطفی نوعی گسستگی بین زوجین یا حداقل یکی از زوجین است که بدون شک بسیار مخرب میباشد از آنجایی که کیفیت روابط درون خانواده نقش تعیینکنندهای در شکلگیری رفتارهای افراد در جامعه و اجتماع دارند بنابراین زن و شوهرند که پایه و اساس این رفتار اجتماعی را به وجود میآورند (افروز،1389: 2). طلاق عاطفی به سردی روابط میان زن و شوهر گفته می شود که در این رابطه ضعف ارتباط احساسی و عاطفی به سردی تمام روابط یک زوج منجر می شود. رابطه ی ضعیف در ارتباط عاطفی زن و شوهر می تواند به سردی سایر روابطی ک زوج مانند رابط هی روحی، جسمی، عاطفی و حتی کلامی آنها منجر شود؛ وجود این مشکل در یک رابطه باعث بی مهری و کم شدن محبت در خانواده می شود. بنابراین در این پژوهش میخواهیم به بررسی عوامل اجتماعی موثر با طلاق عاطفی در بین زنان بپردازیم. در این پژوهش همچنین به دنبال پاسخگویی به این سؤال هستیم. عوامل اجتماعی بر طلاق عاطفی چقدر تاثیر دارند؟
بیان مساله
طلاق عاطفی، فاصله عاطفی مشخص و آشکار میان همسرانی است که هر دو ناپخته هستند، هرچند یکی از آنها ممکن است این ناپختگی را تأیید کند و دیگری با ابراز اعمال مسئولانه مفرط، چنین چیزی را انکار کند (گلدنبرگ و گلبدنبرگ، 1387) اگرچه به نظر می رسد که ازدواج شکل و محتوایی از صمیمیت دارد، اما طلاق عاطفی ممکن است در رابطه ای به وجود آید که در آن تفاوت های آشکار کمی وجود دارد و همسران به راحتی در کنار هم زندگی می کنند، اما در احساسات شخصی یکدیگر شریک نیستند. از سوی دیگر، طلاق عاطفی، رابطه ای را توصیف می کند که در آن همسران در محیط های اجتماعی، خوب و صمیمی به نظر می رسند، ولی در خلوت قادر به تحمل یکدیگر نیستند (تبریزی و همکاران، 1385( بنابراین در طلاق عاطفی، زوجین فقط زیر یک سقف زندگی می کنند؛ در حالی که ارتباطات بین آنها کاملاً قطع شده یا بدون میل و رضایت است (محمدی، 1383)
ارتقای سلامت روانی یکی از مهم ترین مسائل اساسی است که باید از ابعاد جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی مورد توجه قرار گیرد. هدف اساسی علوم رفتاری از جمله روانشناسی نیز به حداکثر رساندن احساس سلامت در افراد جامعه است، چرا که وجود این احساس سبب افزایش کنش وری روانی، اجتماعی و شغلی فرد می گردد. برخی روانشناسان مانند گلداشتاین سلامت روانی را تعادل بین انسان و محیط در رسیدن به خود شکوفایی می دانند (کاپلان و سادوک، 1998؛ به نقل از پورافکاری، 1384)
با توجه به پیامدهای طلاق و آثار منفی که طلاق بر سلامت روانی-عاطفی افراد خانواده خصوصا کودکان دارد بهطوری که تحقیقات زیادی وجود دارد که رابطه بین طلاق و سایر رفتارهای بزهکارانه را مورد تأیید قرار دادهاند ما در این تحقیق در پی پاسخ به این پرسش هستیم که عوامل اجتماعی چه تاثیری بر طلاق عاطفی دارد ؟
ضرورت انجام تحقیق
کیفیت روابط درون خانواده، نقش بسزایی در شکل گیری نگرشها و بازخوردهای اجتماعی اعضای خانواه دارد و پایه و اساس روابط درون خانواده بر محور رابطه زن و شوهر استوار است طلاق عاطفی نماد وجود مشکل در ارتباطی سالم و صحیح بین زن و شوهر است. این مشکل ارتباطی در سطح خانواه می تواند در جامعه نیز شیوع و گسترش یابد و ارتباط انسانی را مختل نماید. وقتی بنیان نهاد خانواده دچار تزلزل شود، بنیان های اخلاقی و اجتماعی کل نظام اجتماعی متزلزل شده و جامعه به سوی مشکلات گوناگون سوق داده می شود؛ از این رو بررسی مسئله طلاق عاطفی از اهمیت و ضرورت خاصی برخوردار است و با توجه به اینکه تاکنون علیرغم توجه به مسئله طلاق، طلاق عاطفی کمتر مورد بررسی دقیق قرار گرفته است، هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر عوامل اجتماعی بر طلاق عاطفی می باشد . برای دستیابی به این هدف، پژوهش در پی یافتن عواملی بوده است که منجر به طلاق عاطفی می شود.
فهرست مطالب
فصل اول کلیات تحقیق
1-1-مقدمه 2
2-1-بیان مساله 4
3-1-اهمیت و ضرورت انجام تحقیق 5
4-1-اهداف تحقیق: 6
4-1-1-هدف اصلی 6
4-1-2-اهداف فرعی 6
4-5-فرضیه های تحقیق 6
4-6-متغیر های تحقیق 6
فصل دوم ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1-پیشینه تحقیق: 8
2-1-1-تحقیقات انجام شده در ایران 8
2-1-2-تحقیقات انجام شده در خارج از کشور 10
2-2-مبانی نظری 13
2-2-1-ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﻣﺎرﮐﺰ 13
2-2-2-ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﻋﺸﻖ اﺳﺘﺮﻧﺒﺮگ 14
2-3-1-ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻋﻮاﻣﻞ اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﺮ ﻣﻄﻠﻮﺑﯿﺖ اﻧﺘﻈﺎري ازدواج 21
2-3-2-تورم و بیکاری 22
2-4-امار طلاق در ایران 24
2-5-نظریۀ نظم خرد چلبی 25
2-6-نظریه اشتراوس و کوربین 27
2-7-دیدگاه علیرضا یار قلی درباره طلاق خاموش 33
2-8-دیدگاه سبک زندگی 38
2-9-ﻣﻔﻬﻮم ﺳﺒﮏ زﻧﺪﮔﯽ در اﺻﻄﻼح روان ﺷﻨﺎﺳﯽ 39
2-10- نظریه هاي سبک زندگی 43
ﺗﻮرﺷﺘﺎﯾﻦ وﺑﻠﻦ 43
ﺟﻮرج زﯾﻤﻞ 44
ﻣﺎﮐﺲ وﺑﺮ 45
ﭘﯿﺮ ﺑﻮردﯾﻮ 46
2-11-چارچوب نظری 46
فصل سوم روش شناسی تحقیق
3-1-تعاريف نظري و عملیاتی متغییر ها 51
3-1-1-طلاق عاطفی 51
3-1-2-سبك زندگي تظاهري 51
3-1-3-سبك زندگي مدرن 51
3-1-4-سبك زندگي سنتي 51
3-1-5- بهره مندی از فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی 52
3-2-جامعه آماری تحقیق: 52
3-3-روش تحقیق: 52
3-4-ﺷﯿﻮه اﺟﺮاي ﭘﮋوﻫﺶ 53
3-5-اعتبار و پایایی تحقیق 53
3-6-روش تجزیه و تحلیل داده ها: 54
فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها
4-1-یافته های توصیفی 56
4-2-تحلیل یافته های توصیفی 59
4-3-یافته های پژوهش 60
فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1-نتیجه گیری 67
5-2-محدودیت های تحقیق 70
5-3- پیشنهادات تحقیق 70
منابع 72
پیوست1 74
پیوست2 77
فهرست جداول
جدول3-1-ضریب آلفای کرونباخ متغیرهای مهم تحقیق 54
جدول4-1- توزیع فراوانی سنی : 56
جدول4-2- توزیع فراوانی میزان تحصیلات 56
جدول4-3- توزیع فراوانی شغل 57
جدول4-4- توزیع فراوانی تعداد فرزند 57
جدول4-5- توزیع میزان درامد خانواده 58
جدول 4-6-میزان طلاق عاطفی پاسخگویان 60
جدول 4-7-. توزیع نرمال داده ها 61
جدول 4-8- ماتریس همبستگی 62
جدول 4-9-نتایج فرضیات 63
جدول 4-10-نتایج رگرسیون چندگانه 64
جدول 4-11- نتایج تحلیل مسیر (تأثیر مستقیم، غیر مستقیم و تأثیر کل متغیرهای پیش بین( 65
فهرست نمودار
نمودار4-1- توزیع فراوانی سن 56
نمودار 4-2-توزیع فراوانی میزان تحصیلات 57
نمودار 4-3-توزیع فراوانی شغل 57
نمودار4-4- توزیع فراوانی تعداد فرزند 58
نمودار4-5- توزیع فراوانی میزان درآمد 58
نمودار 4-6-تحلیل مسیر تأثیر مستقیم و غیر مستقیم عوامل اجتماعی مرتبط با طلاق عاطفی 65