این پژوهش بمنظور بررسی تاثیر عدالت سازمانی و جو اخلاقی بر رفتار انحرافی و رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی معنویت در محیط کارانجام شد.روش تحقیق از نظر ماهیت، همبستگی است و از نظر هدف، کاربردی است جامعه آماری این تحقیق کلیه کارمندان سازمان تامین اجتماعی تهران می باشند که بالغ بر 780 نفر می باشند .نمونه آماری تحقیق 238 نفر با استفده از فرمول کوکران بدست انده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، از نرم افزار pls بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان داد عدالت سازمانی بر رفتار انحرافی کار با نقش میانجی معنویت در محیط کار در سازمان تامین اجتماعی تهران تاثیر معنی داری دارد. اما جو اخلاقی بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی معنویت در محیط کار در سازمان تامین اجتماعی تهران تاثیر معنی داری نداشته است. همچنین نتیجه تحقیق نشان داد عدالت سازمانی بر رفتار انحرافی کار و معنویت در محیط کار در سازمان تامین اجتماعی تهران تاثیر معنی داری دارد.. جو اخلاقی بر رفتار شهروندی سازمانی در سازمان تامین اجتماعی تهران تاثیر معنی داری داشته اما. جو اخلاقی بر معنویت در محیط کار در سازمان تامین اجتماعی تهران تاثیر معنی داری ندارد در اخر معنویت در محیط کار بر رفتار شهروندی سازمانی و بر رفتار انحرافی کار در سازمان تامین اجتماعی تهران تاثیر معنی داری دارد. می توانید این پژوهش رشته مدیریت دولتی را به صورت فایل word دانلود نمایید.
بیان مساله
به موازات افزایش ادراک کارکنان از حقوق و مقررات خود، سازمانها نسبت به قبل نگرانی بیشتری در مورد رفتار منصفانه با کارکنان دارند (سینگ ، 2013). عدالت ادراک شده در سازمان، بر رفتار کارکنان تأثیر می گذارد. به ویژه، این موضوع در مورد شغل های خدماتی صدق می کند زیرا این نوع مشاغل نیاز بیشتری برای انتقال و دریافت دانش با کیفیت بالا برای انجام فعالیت های شغلی روزمره توسط کارکنان دارند (کواچور، انوسورنیتیسرن، و پاستازک ، 2013). لذا سازمان هاي متعالی تمامی توان بالقوه کارکنان خود را در سطوح فردي، سازمانی و تیمی مدیریت کرده و سعی می کنند عدالت و برابري را ترویج داده و کارکنان را در امور مشارکت دهند و آن ها را توانمند سازند.
عدالت توزیعی به معناي رعایت انصاف به هنگام توزیع نتایج و پیامدها در میان کارمندان سازمان است. عدالت رویه اي به فرایندها و رویه های تصمیم گیري در مورد تخصیص وتوزیع منابع اشاره دارد و عدالت تعاملی، رفتار مدیر با کارمندان را در بر می گیرد. مانند میزان صداقت، میزان توجه و حساسیت و احترامی که در هنگام تعامل ازسوي مدیر ابراز می شود.
در سالهای اخیر ، معنویت در محیط کار، اهمیت بیشتری یافته است زیرا فضای روانی مثبتی را برای کارمندان ایجاد می کند. سازمان ها با سطح بالاتری از نارضایتی شغلی و استرس روبرو هستند که منجر به فرسودگی ذهنی، پرخاشگری در محل کار و رفتار تحریک پذیر می شود. همانطور که اعداد و ارقام منتشر شده در رسانه ها نشان می دهد از مجموع 24 میلیون شاغل در ایران، حدود 17 درصد رضایت شغلی دارند و با این اوصاف بیش از 80 درصد از جمعیت شاغل در کشور از کار خود رضایتمندی قلبی ندارند و به واقع شایستگی لازم از شغل خویش در اذهان و افکار این طیف وجود ندارد.
این موضوعات منجر به ظهور روش جدید مدیریتی به نام معنویت در محیط کار شده است که به تعادل بخشیدن به جنبه های مختلف زندگی کارمندان و سازمان کمک می کند. معنویت در محل کار در ادبیات پژوهش کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. سازمان با پرداختن به جنبه معنوی تجربه در محیط کار ، به کاهش استرس ، افزایش خلاقیت و بهبود مشکلات و رفتارهای انحرافی کمک می کند(تیشلر ، بیبرمن و مک کیج ، 2002). معنویت در محیط کار منجر به رضایت شغلی بیشتر ، افزایش مشارکت شغلی ، صداقت ، اعتماد و تعهد بیشتر، سطح بیشتری از شناسایی سازمان و رضایت از پاداش و بهبود عملکرد کار می شود.
رابطه بین معنویت و رفتار انحرافی محل کار را می توان با استفاده از چارچوب تبادل اجتماعی بلاو (1964) بهتر ادراک کرد. این تئوری توضیح می دهد که مبادله اجتماعی مبتنی بر تبادل رفتار بین فردی است. عوامل سازمانی بر نگرش و رفتار کارکنان تأثیر می گذارد. در میان تمام عوامل سازمانی ، پژوهشگران، معنویت در محیط کار را دارای تأثیر قابل توجهی بر رفتار کارکنان می دانند (تورنیپسید، 2002).
با توجه به توضیحات ارائه شده می توان بیان داشت که سازمان باید عملکردی بالاتر از حد استاندارد داشته باشد. یعنی بایستی سطح رفتار انحرافی کاهش یافته و رفتارهای شهروندی سازمانی و مورد انتظار شغلی کارکنان افزایش یابد تا بتوانند وظایف خود را به خوبی انجام دهند و به سازمان در راه دستیابی به اهداف کلی آن کمک کنند. بنابراین مسأله ای که در این تحقیق می خواهیم به آن بپردازیم مسأله بالا بودن سطح رفتار انحرافی و پایین بودن سطح رفتار شهروندی سازمانی کارکنان سازمان تامین اجتماعی می باشد. به صورت مشخص این تحقیق قصد پاسخگویی به این سوال را دارد که عدالت سازمانی و جو اخلاقی بر رفتار انحرافی و رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی معنویت در محیط کار چه تاثیری دارد؟
اهمیت و ضرورت
اگرچه معنویت در محیط کار بر عملکرد سازمانها در سطوح مختلف تأثیر می گذارد (مور و کاسپر، 2006) ، مکانیزم دقیقی که عدالت از طریق آن بر رفتار انحرافی کار و یا رفتار شهروندی سازمانی تأثیر می گذارد کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. از نظر گیاکالون و جورکیویز (2019)، مطالعه سیستماتیک معنویت در محیط کار بر روی یک سوال اساسی متمرکز شده است: "آیا معنویت به طور قابل توجهی با جنبه های مختلف رفتار و عملکرد سازمانی ارتباط دارد ، و اگر چنین است ، چگونه؟" بنابراین ضروری است که اثر واسطه ای معنویت در محیط کار در رابطه بین عدالت و جو اخلاقی با رفتار انحرافی و رفتار شهروندی سازمانی مورد بررسی دقیق قرار بگیرد و مشخص شود که عدالت سازمانی و جو اخلاقی تا چه حدی بر رفتار انحرافی و رفتار شهروندی سازمانی موثر بوده و نقش معنویت در محیط کار در این رابطه چیست.
ساختار پایان‌نامه
این مجموعه شامل پنج فصل به شرح زير مي باشد.
فصل اول مربوط به کلیات تحقیق بوده و شامل مقدمه، بیان مسئله، بیان ضرورت و اهمیت موضوع، اهداف تحقیق، سوالات تحقیق، فرضيه‌هاي تحقيق، قلمرو تحقیق و تعاریف متغیرهای تحقیق مي باشد.
در فصل دوم به مرور مباني نظري تحقيق كه شامل ديدگاه ها و مكاتب مختلف در رابطه با موضوع تحقیق پرداخته شده و پيشينه تحقيق نيز در اين بخش آورده شده و در نهايت مدل مفهومي تحقيق ترسيم شده است.
فصل سوم به روش شناسی تحقیق پرداخته که شامل جامعه‌ی آماری، تعيين حجم نمونه و نمونه¬گيري، روش و ابزار گردآوری دادهها و روش‌های آماری قابل استفاده در تحقیق می‌باشد.
در فصل چهارم تجزيه و تحليل داده هاي گردآوري شده انجام شده است.
نهایتاً در فصل پنجم نتایج و پیشنهادهایی در زمینه‌ی موضوع مورد بررسی ارائه گرديده است.
فهرست مطالب
چکیده 1
فصل اول کلیات تحقیق 2
1-1. مقدمه 3
1-2. بیان مساله 3
1-3. اهمیت و ضرورت 6
1-4. مدل مفهومی تحقیق 7
1-5. اهداف تحقیق 8
1-6. فرضیه های تحقیق 9
1-7. قلمروتحقيق 9
1-7-1. قلمرو موضوعي تحقيق 10
1-7-2. قلمرو مكاني تحقيق 10
1-7-3. قلمرو زماني تحقيق 10
1-8. تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش 10
1-9. ساختار پایان‌نامه 11
فصل دوم مبانی نظری و پیشینه تحقیق 13
2-1. مقدمه 14
2-2. مبانی نظری 14
2-2-1. رفتار شهروندی سازمانی 14
2-2-1-1. تعاریف رفتار شهروندی سازمانی 15
2-2-1-2. رویکردهای اصلی در تبیین رفتار شهروندی سازمانی 16
2-2-1-3. ویژگی های رفتار شهروندی سازمانی 17
2-2-1-4. ابعاد رفتار شهروندی سازمانی 17
2-2-1-4-1. ابعاد جهانی رفتار شهروندی سازمانی 20
2-2-1-4-2. ابعاد محلی رفتار شهروندی سازمانی 21
2-2-1-5. انواع رفتار شهروندی در سازمان 21
2-2-1-6. عوامل تاثیر گذار بر رفتار شهروندی سازمانی 21
2-2-1-7. پیامدهای رفتارهای شهروندی سازمانی 23
2-2-1-8. سیاستهای تشویق رفتار شهروندی 24
2-2-1-9. مدل های رفتار شهروندی سازمانی 26
2-2-2. معنویت 28
2-2-2-1. تعاریف معنویت در محیط کار 28
2-2-2-2. مفهوم معنویت در محیط کار 29
2-2-2-3. مولفه های معنویت محیط کار 30
2-2-3. عدالت سازمانی 30
2-2-3-1. تعریف عدالت 30
2-2-3-2. اهمیت و ضروررت عدالت در سازمان 31
2-2-3-3. اصول عدالت سازمانی 33
2-2-3-4. ابعاد کلی عدالت سازمانی 35
2-2-3-5. فلسفه عدالت در سازمان 45
2-2-4. جو اخلاقی 48
2-2-4-1. مفهوم جو سازمانی 48
2-2-4-2. مروری بر تاریخچه ی مفهوم جو سازمانی 49
2-2-4-3. تعریف جو سازمانی 51
2-2-4-4. مولفه های جو سازمانی 53
2-2-4-5. ابعاد جو سازمانی 54
2-1-4-5. رويکردهاي جوّ سازماني 56
2-1-4-5-1. رويکرد ساختاري 56
2-1-4-5-2. رويکرد ادراکي 57
2-1-4-5-3. رويکرد تعاملي 57
2-1-4-5-4. رويکرد فرهنگي 58
2-2-4-6. جو اخلاقی سازمان 59
2-2-5. رفتار انحرافی 60
2-3. مدل مفهومی تحقیق 62
2-4. پیشینه تحقیق 63
2-4-1. پیشینه خارجی 63
2-4-2. پیشینه داخلی 68
فصل سوم روش شناسی 77
3-1) مقدمه 78
3-2) روش تحقیق 78
3-3) جامعه 78
3-5) روش نمونه گیری 79
3-4) روش و ابزار گردآوری دادهها 79
3-4-1) مطالعات کتابخانهای 79
3-4-2) تحقیقات میدانی 79
3-5) روايي و پايايي پرسشنامه 80
3-5-1) روايي 80
3-5-2) پايايي 81
3-6) روش تجزيه و تحليل دادهها 81
3-6-1)آمار توصيفي 81
3-6-2) آمار استنباطی 82
فصل چهارم تجزیه‌و‌تحلیل دادهها 83
4-1- مقدمه 84
4-2- آمار توصيفي متغیرهای جمعیت شناختی 84
4-2-6- آمار توصیفی متغیرهاي تحقيق 89
4-3-7 - آمار استنباطی 90
ازمون نرمال بودن متغيرهاي تحقيق 90
4-4 برازش مدل (اندازه گیری، ساختاری و کلی)حداقل مربعات جزیی 91
4-5- آزمون فرضیات 101
فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات 107
5-1. مقدمه 108
5-2 نتایج 108
ب فرضیات 108
5-3.پیشنهادات 112
5-3-1پیشنهادت کاربردی 112
5 3-2. پیشنهادات تحقیقات آتی 114
5-4. محدودیت های تحقیق 114
منابع 115
فهرست اشکال
شکل 1-1. مدل مفهومی پژوهش برگرفته از هالدوری و همکاران (2019) 8
شكل 2-1: فرايند ايجاد سازماني در رويكرد ساختاري منبع: گودرزی و کمینیان، 1381 57
شكل 2-2: فرايندايجاد جو سازماني در رويكرد ادراكي 57
شكل 2-3: فرايند ايجاد جو سازماني در رويكرد تعاملي منبع: ناظم، 1381 58
شكل 2-4: رويكرد فرهنگي به جو سازماني 59
شکل 1-1. مدل مفهومی پژوهش برگرفته از هالدوری و همکاران (2019) 62
شکل 4-1. آمار توصیفی متغییر جنسیت 85
شکل 4-2. آمار توصیفی متغییر تاهل 86
شکل 4-3: آمار توصیفی متغیر سن 87
شکل 4-4: آمار توصیفی متغیر تحصیلات 88
شکل 4-5: آمار توصیفی متغیر درآمد 89
شكل4-6: ضرایب مسیر (استاندارد) 99
شكل4-7. ضرایب معني‌داري 100
فهرست جداول
جدول 3-1) تناظر بین متغیرها، سوالات پرسشنامه 80
جدول 3-2) ضرائب آلفای کرونباخ متغیرهای پژوهش 81
جدول 4-1. آمار توصیفی متغییر جنسیت 84
جدول 4-2. آمار توصیفی متغییر تاهل 85
جدول 4-3. آمار توصیفی متغیر سن 86
جدول 4-4: آمار توصیفی متغیر تحصیلات 87
جدول 4-5: آمار توصیفی متغیر درآمد 88
جدول4-6. ميانگين و انحراف معيار متغیرهاي تحقيق 89
جدول 4-7. آزمونهاي مورد استفاده 90
جدول 4-8. آزمون نرمال بودن متغیرهاي تحقيق 91
جدول4-11. معیارهای برازش مدلهای اندازه‌گیری 92
جدول4-4-ضرایب بارهای عاملی بعد از حدف سوال 93
جدول4-2: نتایج میانگین واریانس استخراج شده متغیرها جهت بررسی روایی همگرا 96
جدول4-3: ماتریس مقایسه جذر AVE و ضرایب همبستگی سازه ها 96
جدول4-12: برازش مدلهای اندازه گیری پایایی و پایایی ترکیبی 97
جدول 4-13. معیارهای برازش مدل ساختاری 98
جدول4-5-نتایج معیار R2 برای سازه درونزا 98
جدول 4-14. آزمون فرضیه اصلی اول 102
جدول 4-15. آزمون فرضیه اصلی دوم 103
جدول 4-16. آزمون فرضیه فرعی اول 103
جدول 4-17. آزمون فرضیه فرعی دوم 104
جدول 4-18. آزمون فرضیه فرعی سوم 104
جدول 4-19. آزمون فرضیه فرعی چهارم 105
جدول 4-20. آزمون فرضیه فرعی پنجم 105
جدول 4-20. آزمون فرضیه فرعی پنجم 106
جدول 5-1. خلاصه آزمون فرضیه ها 106