اين موضوع كه نوزاد انسان به هنگام تولد آمادگي بروز رفتارهايي را دارد كه نه نتيجه يادگيري قبلي است و نه براساس كاهش سائق قرار دارد، توجه محقیقین را به سوي خود جلب كردم است. یافته ها نشان می دهند كه از نوزاد انسان رفتارهايي سرمي¬زند كه باعث مي¬شود اطرافيان از او مراقبت كنند و در كنارش بمانند. اين رفتارها شامل گريستن، خنديدن و سينه¬خيز رفتن به طرف كسي مي¬شود. از لحاظ تكاملي اين الگوها از لحاظ انطباق¬پذيري ارزش دارند. زيرا همين رفتارها باعث مي¬شود كه از كودكان مراقبت لازم به عمل آيد تا زنده بمانند. نتيجه¬ي عمده¬ي كنش متقابل بين مادر و كودك، به وجود آمدن نوعي دلبستگي عاطفي بين فرزند و مادر است. هدف از انجام این تحقیق تعیین رابطه تحول مهارتهای اجتماعی و سبک های دلبستگی فرزند- والد با کنترل پرخاشگری در کودکان پیش دبستانی شهر مشهد می باشد. اين تحقیق از نوع توصيفي است كه در آن از میان 35000 نوآموز مشغول به تحصیل در مراکز پیش دبستانی مشهد، تعداد 72 نفر بعنوان نمونه با استفاده از روش نمونه گيري خوشه ایی چند مرحله ایی انتخاب شده اند. ابزار جمع آوري داده ها پرسشنامه و مشاهده مي باشد كه در آن رابطه تحول مهارتهای اجتماعی و سبک های دلبستگی فرزند- والد با کنترل پرخاشگری در کودکان پیش دبستانی مورد سنجش قرار می گیرد. داده ها با استفاده از آمار توصيفي و اسنتباطي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته اند. نتایج تحقیق بیانگر آن است که كه بين دلبستگي و رفتار پيوندجويي و همكاري با همسالان رابطه‌ي معني‌دار و مستقيم وجود دارد. همچنین بين دلبستگي و رفتار ناديده گرفتن و عدم‌همكاري رابطه‌ي معني‌دار و معكوس وجود دارد. همچنین بين جنس كودك و رفتار عدم‌همكاري و رفتار همكاري رابطه ی معناداری مشاهده نگردید. نتايج بدست آمده از تحقیق نشان مي‌دهند كه بين سبک های دلبستگی و کنترل پرخاشگری رابطه‌ي معني‌دار وجود دارد. می توانید این پژوهش رشته روانشناسی را به صورت فایل word دانلود نمایید.
بيان مسأله
اين موضوع كه نوزاد انسان به هنگام تولد آمادگي بروز رفتارهايي را دارد كه نه نتيجه يادگيري قبلي است و نه براساس كاهش سائق قرار دارد، توجه يك روانشناس انگليسي به نام بالبي را به سوي خود جلب كرد. بالبي متذكر شد كه از نوزاد انسان رفتارهايي سرمي¬زند كه باعث مي¬شود اطرافيان از او مراقبت كنند و در كنارش بمانند. اين رفتارها شامل گريستن، خنديدن و سينه¬خيز رفتن به طرف كسي مي¬شود. از لحاظ تكاملي اين الگوها از لحاظ انطباق¬پذيري ارزش دارند. زيرا همين رفتارها باعث مي¬شود كه از كودكان مراقبت لازم به عمل آيد تا زنده بمانند (بالبي، 1969). نتيجه¬ي عمده¬ي كنش متقابل بين مادر و كودك، به وجود آمدن نوعي دلبستگي عاطفي بين فرزند و مادر است.
اينزوورث و همكارانش مشاهدات گسترده‌اي روي كودكان و مادرانشان در اوگاندا و ايالات متحده انجام دادند آنها معتقدند كه همه‌ي كودكان بهنجار احساس دلبستگي پيدا مي‌كنند و دلبستگي شالوده‌ي رشد عاطفي و اجتماعي سالم در دوران بزرگسالي را پي‌ريزي مي‌كند. براي مثال انتظار مي‌رود كودكاني كه دلبستگي شديد به مادرانشان در آينده از لحاظ اجتماعي برون‌گرا باشند، به محيط اطرافشان توجه نشان دهند و بخواهند كه در اطرافشان كاوش كنند و بتوانند با ناراحتي مقابله كنند. از طرف ديگر، عواملي كه مخل اين دلبستگي باشد در رشد اجتماعي كودك در آينده مشكلاتي ايجاد مي‌كند.
به نظر مي‌رسد الگوي دلبستگي اوليه با تحول مهارت‌هاي اجتماعي سالهاي بعد در كودك ارتباط دارد. در پژوهشي رفتار اجتماعي آن دسته از كودكان مهدكودك كه روابط عاطفي آنها در 15 ماهگي ارزيابي شده بود بررسي گرديد، كودكاني كه قبلاً «دلبسته‌ي ايمن» ارزيابي شده بودند، حالا نقش رهبري اجتماعي داشتند. اين كودكان در فعاليتها پيشقدم بودند، فعالانه در آنها شركت مي‌كردند و مورد توجه كودكان ديگر بودند. معلمانشان آنها را خودگردان و مشتاق يادگيري مي‌شناختند. برعكس، كودكاني كه دلبسته‌ي ناايمن شناخته شده بودند، از لحاظ اجتماعي گوشه‌گير و نسبت به شركت در فعاليتها دچار ترديد بودند. از نظر معلمان، اين كودكان كنجكاوي كمتري درباره‌ي چيزهاي نو نشان مي‌دادند و در پيگيري هدفهاي خود چندان استوار نبودند. اين نوع تفاوتها ارتباطي با هوش كودكان نداشت (واترز ، ويپمن ، اسروف ، 1979).
اهميت و ضرورت تحقيق
بررسي‌هاي طولي استمرار وضعيت آزمودني‌هاي طبقه‌بندي شده در موقعيت ناآشنا را پيگيري كرده‌اند (اينزوورث، 1989، گروسمن و گروسمن ، 1991). كه در بعضي موارد ده سال ادامه داشت است (مين ، 1991 به نقل از هلمز 1993 ترجمه‌ي بشارت، 1378). يكي از جنبه‌هاي برجسته‌ي اين تحقيقات پايداري الگوهاي دلبستگي در طول زمان است. گزارش‌هاي معلمان از كودكان پنج ساله در آغاز مدرسه پيوندهاي مستحكمي با وضع دلبستگي كودك در يك سالگي نشان مي‌دهد. كودكان ايمن، بيشتر اهل معاشرت هستند، آزادانه‌تر با همسالان تعامل دارند و در مقايسه با همتاهاي ناايمن خود به گونه‌اي مناسب‌تر كمك مي‌طلبند. اجتناب‌گرها انزواطلب‌اند و طغيان‌هاي پرخاشگري بي‌جهت نشان مي‌دهند در حالي كه دوسوگراها به معلم تمسك مي‌جويند و در بازي فعل پذيرترند.
از نقطه‌نظر درمانگري پاسخ متفاوت كودكان بزرگتر به منظور انجام تكاليف توصيف‌گري باز هم مهمتر هستند. كودكان دلبسته‌ي ايمن در انجام تكليف «تكميل تصوير» قادر به يافتن راههايي براي حل مشكل و ايجاد «پايان خوش » براي موقعيت‌هاي ناخوش هستند(برترتن ، 1991).
كودكان ناايمن در انجام اين تكليف متحير مي‌مانند و گويي در يافتن راه حل مسأله يا مواجهه با جدايي ناتوانند، يافته‌هاي مشابه در خود توصيف‌گري كودكان 11ـ 10 ساله تكرار شده‌اند (مين، 1991، به نقل از هلمز 1993، ترجمه بشارت، 1378). كودكاني كه پيشتر به عنوان ايمن طبقه‌بندي شده‌اند در بيان داستاني منسجم، از زندگي خود و توصيف وقايع دردناكي كه تحمل كرده‌اند از كودكان دلبسته‌ي ناايمن تواناترند.
ترديدي نيست كه مهارت‌هاي اجتماعي و کنترل پرخاشگری در زندگي افراد از اهميت بسزايي برخوردار است. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كودكاني كه قبل از ورود به دومين سال زندگي، دلبسته‌ي ايمن بودند، آمادگي بيشتري براي روبرو شدن با تجارب و روابط جديد داشتند.
فهرست مطالب
کلیات پژوهش 2
1ـ1ـ بيان مسأله 3
1ـ 2ـ اهميت و ضرورت تحقيق 5
1ـ3ـ اهداف پژوهش 7
1ـ4ـ سوالات پژوهش 7
1ـ5ـ تعريف متغيرها 8
پيشينه‌ي پژوهش 11
2ـ1ـ تعريف دلبستگي : 12
2ـ2ـ نگاه کلي به دلبستگي : 14
2ـ3ـ نظريه‌هاي دلبستگي : 16
2ـ3ـ1ـ نظريه ي روان تحليل گري فرويد 16
2ـ3ـ2ـ نظريه‌ي اريکسون : 19
2ـ3ـ3ـ نظريه‌ي يادگيري : 22
2ـ3ـ4ـ نظريه‌ي کردار شناسي : 24
2ـ3ـ4ـ1ـ نظام بالبي 26
2ـ3ـ5ـ كنش دلبستگي 34
2ـ3ـ7ـ مراحل تحول دلبستگی : 41
2ـ3ـ7ـ1ـ واکنش نامتمایز در برابر انسانها (از تولد تا 3 ماهگی) 41
2ـ3ـ7ـ2ـ تمرکز بر روی افراد آشنا (از سه تا شش ماهگی) 43
2ـ3ـ7ـ3ـ تقرب جوئی فعال (شش ماهگی تا سه سالگی) 44
2ـ3ـ7ـ4ـ رفتار شراکتی (سه سالگی تا پایان کودکی) 49
2ـ3ـ8ـ تفاوتهای فردی در کیفیت دلبستگی : 50
2ـ3ـ8ـ1ـ کودکان دلبسته ایمن : 51
2ـ3ـ8ـ2ـ کودکان دلبسته ای ناایمن : 53
2ـ3ـ9ـ روش‌هاي فرزندپروري و دلبستگي كودك 58
2ـ3ـ10ـ ثبات دلبستگی : 60
2ـ4ـ اجتماعي شدن 62
2ـ4ـ1ـ نظريه‌هاي ارايه شده در مورد تحول اجتماعي 63
2ـ4ـ2ـ مهارت‌هاي اجتماعي 65
2ـ4ـ4ـ طبقه‌بندي رفتار كودك 68
2ـ5 پرخاشگری 68
2ـ4ـ5ـ پژوهش‌هاي انجام شده مرتبط با پژوهش حاضر 70
منابع فارسي 76
منابع خارجي 78