حکمرانی خوب حاکی از تغییر پارادایم نقش دولت و حکومتها می باشد. حكمراني تنها در مورد دستگاهها يا كارگزاران دولتي نمي باشد، بلكه از آن مهم تر در مورد كيفيت حكمراني است كه شاخص ها و ابعاد آن را تشريح مي كند. حكمراني خوب يعني شفافيت، پاسخگويي، عدالت و ارتقاي تساوي افراد در برابر قانون که باعث می شود صدای عامه مردم زمانیکه تصمیمات اخذ و منابع تخصیص می یابند به گوش برسد. این حکمرانی است که متعلق به مردم است و توسط مردم شکل می گیرد. در سالهای گذشته سازمانهای دولتی توجه ناچیزی به کیفیت خدمات یا پاسخگویی به ارباب رجوع معطوف ساخته اند، اما با عنایت به نهضتی که «مدیریت دولتی نوین نام گذاری شده است، مدیریت دولتی نوین بر عملیات مدیریت حرفهای (به جای آنکه صرفاً اداره امور باشد) تأکید دارد که شامل کیفیت خدمات، مدیریت عملکرد و مدیریت ریسک میباشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط میان حکمرانی خوب و ابعاد پاسخگویی و ارائه برخی پيشنهادات جهت تبین و تلفیق این دو مولفه کاربردی است. در این تحقیق از روش توصیفی- همبستگی از نوع پیمایشی و از نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. جامعه آماری این پزوهش شامل 200 نفر از کارمندان دادسرای منطقه 14 تهران است. شرکت کنندگان ترکیبی از پرسشنامه های استاندارد اصلاح شده مربوط به حکمرانی خوب و پاسخگویی را پر نمودند. نتایج تحقیق نشان داد که سطح حکمرانی خوب و پاسخگویی کمتر از حد متوسط است. همچنین ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که میان بعضی فرایند های حکمرانی خوب و پاسخگویی رابطه معناداری وجود دارد . می توانید این تحقیق مدیریت تحول را به صورت فایل word دانلود نمایید.
بیان مسئله
جهان امروز با چالشهایی مواجه است که ناشی از دگرگونیهاي حاصل از پیشرفت علم و صنعت و طرح نیازهاي جدید سازمانی و اجتماعی است. در جهان متحول امروز، دولتها به تنهایی قادر به پاسخگویی به نیازهاي جدید نخواهند بود. این مهم نیازمند الگوهاي جدیدي است که بتوان از همه ظرفیتهاي جامعه در بخشهاي دولتی، خصوصی و مدنی استفاده نموده تا تولید و ارائه خدمات عمومی را حداکثر ساخت(مسعود صفایی پور و همکاران،1392،116). همه دولتها یا به تعبیر درست تر، بسیاري از آنها به دنبال طراحی و اجراي برنامه ها و سیاستهایی هستند که از طریق آنها بتوانند کشور و مردم خود را به پیشرفت و توسعۀ هر چه بیشتر برسانند و سعادت و رفاه را براي آنان به ارمغان آورند.
بیان این نکتۀ مهم است که کارشناسان معتقدند گرچه در حکمرانی خوب یک سلسله اصول و ویژگیهاي اساسی مربوط به حکمرانی خوب به صورت جهانی و بین المللی و براي تمام کشورها و دولتها مطرح می شود، اما باید توجه داشت که عملیاتی و اجرایی کردن آنها در کشورهاي مختلف، متفاوت است(محمدمهدي نادري،1390،79).
اهمیت موضوع و ضرورت انجام تحقیق
حکمرانی خوب از جمله مباحث تازه‌ای است که در دو دهه اخیر توجه محافل علمی و بین‌المللی جهان را به خود معطوف نموده است. محققان حکمرانی خوب را با رویکردهای(فرایندی، لیبرالیستی و سوسیالیستی)، ابعاد(سیاسی، اقتصادی و انسانی) و اهداف (توسعه اقتصادی، توسعه سیاسی و توسعه پایدار انسانی)گوناگون تعریف نموده‌اند. اما با توجه به پیچیدگی و میان رشته‌ای بودن مبحث حکمرانی این ضرورت وجود دارد که با نگاهی کلان به این مقوله پرداخته و به جای ارایه فهرست‌های گوناگون از ویژگی‌های حکمرانی خوب به طراحی الگوهایی مبادرت گردد که جنبه‌های گوناگون این پدیده چند بعدی را تبیین نماید(دباغ،نفری،1388،3). پاسخگويي يكی از ضرورتهاى كليدي مديريت دولتي در شرايط كنوني است و بهترين الگوهاى حكمرانى، مادامى كه نتوانند كسانى را كه قدرت را در اختيار دارند، در برابر شهروندان پاسخگو نمايند كاملاً ناكارآمد و آسيب پذير تلقي مى گردند. در حقيقت پاسخگويي يكى از اركان اصلي مديريت دولتي است كه تصويري از عدالت، برابري ، اعتماد و انصاف را به ذهن متبادر می سازد و مى تواند براي بهبود شرايط و اثربخشي مديريت دولتي مورد استفاده قرار گيرد(بوونز،2005،1 ). پاسخگويي مفهوم پيچيده اي دارد، دستيابي به نظام پاسخگويي مناسب از اهداف كلي اكثر اصلاحات بخش دولتي است. هر صاحب نظري به فراخور برداشت، تجربه و تحليل خود، جنبه هاي مشخص از آن را مورد تجزيه و تحليل قرار مي دهد. اصطلاح پاسخگويي اشاره بر مسئوليتها، نتايج و پيامدهاي خاص آن را دارد. پاسخگويي را اساس اندازه گيري عملكرد، ارزيابي و گزارش دهي مي داند و اعتقاد دارد كه پاسخگويي بايد به عنوان ملاكي جهت اندازه گيري عملكرد، گزارش دهي و ارزيابي در سازمانهاي دولتي و غير انتفاعي مورد استفاده قرار گيرد.
روش تحقیق
این تحقیق یک پژوهش میان رشته ای است که در رشته های مدیریت و حقوق عمومی قابل بررسی است. روش تحقیق در این پژوهش بر پایه کاربردی بودن بنا نهاده شده است. بنابراین این پژوهش، مطالعه ای است کاربردی ، بر اساس شیوه انجام و گردآوری داده ها (¬این پژوهش از گونه توصیفی) غیر آزمایشی و مطالعه همبستگی است. در پژوهش های توصیفی (غیر آزمایشی) گرد آوری داده ها و پاسخ به پرسش ها نیز بر پایه زمان حال انجام خواهد گرفت. شیوه انجام مطالعه به صورت نظری و مطالعات کتابخانه ای است. به همین ترتیب از طریق پرسشنامه، گرد آوری داده های لازم جهت تجزیه و تحلیل و مطالعات میدانی تحقیق، از طریق پرسشنامه صورت خواهد پذیرفت. برای تجزیه وتحلیل داده ها، روش آماری مورد استفاده روش مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از تحلیل همبستگی خواهد بود. در این پژوهش دو گونه متغییر مورد استفاده خواهند بود، متغیرهای توصیفی مربوط به مدیران از قبیل، سن، جنس، سابقه خدمت، سطح تحصیلات، و متغیر های همبستگی مربوط به محتوای پژوهش. تحقيقات همبستگي، شامل کليه تحقيقاتي است که در آنها سعي مي‌شود رابطه بين متغيرهاي مختلف با استفاده از ضريب همبستگي، کشف و يا تعيين شود. هدف تحقيق همبستگي عبارت است از درک الگوهاي پيچيده رفتاري از طريق مطالعه همبستگي بين اين الگوها و متغيرهايي که فرض مي‌شود بين آنها رابطه وجود دارد. اين روش علي‌‌الخصوص در شرايطي مفيد است که هدف آن کشف رابطه متغيرهايي باشد که در مورد آنها تحقيقاتي انجام نشده است. بدین ترتیب با استفاده از نرم افزار SPSS داده¬ها به روش رگرسیون تخمین ضرایب همبستگی بین متغیر های مدل انجام خواهد شد. همچنین برای انتخاب آزمون درست برای تحلیل فرضیه‌ها ابتدا باید از توزیع آماری متغیری که مورد آزمون قرار می‌گیرد اطمینان حاصل کرد. برای نمونه پیش نیاز گرفتن آزمون‌های پارامتری نرمال‌بودن توزیع آماری متغیرهاست. معمولا برای آزمون نرمال‌بودن از آزمون کولوموگراف-اسمیرنوف استفاده می‌شود که در فصل سوم پایان نامه مورد بحث قرار خواهد گرفت. از آزمون “کولموگروف-اسمیرنف” نرمال بودن یا نبودن توزیع آماری متغیرها تعیین و سپس در مورد روش تصمیم¬گیری می¬شود بدین ترتیب که پس از بررسی فرضیه ها در صورت نرمال بودن داده ها، از آزمون های پارامتری و در صورت نرمال نبودن توزیع داده ها، از آزمون های ناپارامتری استفاده می¬شود.
فهرست مطالب
1-10 قلمرو تحقیق 13
1-11 جامعه و نمونه آماری تحقیق 14
1-12 ساختار تحقيق 14
3-1 مقدمه 55
3-2 روش تحقيق 56
3-3 جامعه آماري 56
3-4 قلمرو تحقیق 57
3-5 حجم نمونه و روش اندازه گیری 57
3-6 روش‌ها و ابزار تجزيه و تحليل داده‌ها: 58
3-5 روش گردآوري داده 59
3-6 گردآوري داده‌ها و ساختار پرسشنامه 59
3-7 روایی (اعتبار) 62
3-7-1 تحلیل عاملی 63
3-5-2 تحلیل عاملی حکمرانی خوب 66
3-5-3 تحلیل عاملی پاسخگویی 70
3-6 پایایی تحقیق 73
4-1 مقدمه 78
4-2 تحلیلهای آماری توصیفی 78
4-2-1 جنسیت 79
4-2-2 سن 79
4-2-3 تحصیلات 80
4-3 آمار توصیفی متغیرهای مستقل و وابسته 80
4-3-1 آمار توصیفی متغیرهای تحقیق 80
4-4 آزمون فرضیه ها با آمار استنباطی 81
4-4-1 بررسی نرمال بودن دادها 81
4-4-2 بررسی وضعیت پاسخ گویی و حکمرانی خوب 83
4-5 آزمون فرضیات پژوهش 84
4-6 فرضیات فرعی پژوهش 89
در اینجا فرضیات فرعی پژوهش بررسی میشوند. 89
4-6-1 فرضیه فرعی اول 89
4-6-2 فرضیه فرعی دوم 92
4-6-3 فرضیه فرعی سوم 96
4-6-4 فرضیه فرعی چهارم 97
4-6-5 فرضیه فرعی پنجم 101
4-7 بررسی صحت رگرسیون از طریق محاسبه هم خطی 104
4-8 رگرسیون گام به گام 106
4-10 نتیجه فرضیات پژوهش 110
5-1 مقدمه 113
5-2- نتايج آمار توصيفي 115
5-3- نتايج فرضيه ها 115
5-4- پیشنهادها 121
بر اساس فرضیه فرعی اول پیشنهاد می شود 121
بر طبق نتایج فرضیه فرعی دوم پیشنهاد می شود 122
بر طبق نتایج فرضیه فرعی سوم پیشنهاد می شود 122
بر طبق نتایج فرضیه فرعی چهارم پیشنهاد می شود 122
5-4-1- پیشنهاداتی برای تحقیق های آتی 123
5-5- محدودیت های تحقیق 123
منابع 124
فهرست جدول ها
جدول 3-1: نشانگرهای فرایند حکمرانی خوب 60
جدول 3-2: نشانگرهای فرایند پاسخگویی 61
جدول 3-3: طیف لیکرت برای پاسخ به سوالات 62
جدول 3-4: تحلیل عاملی حکمرانی خوب 67
جدول 3-5: واریانس توضیح داده شده توسط مولفه های استخراج شده برای حکمرانی خوب 68
جدول 3-6: ماتریس همبستگی چرخش یافته برای فاکتورهای استخراج شده حکمرانی خوب 69
جدول 3-7: تحلیل عاملی برای پاسخگویی 70
جدول 3-8: واریانس توضیح داده شده توسط مولفه های استخراج شده برای پاسخگویی 71
جدول 3-9: نمونه ای از ماتریس همبستگی چرخش یافته برای فاکتورهای استخراج شده پاسخگویی 72
جدول 3-10: محاسبه پایایی متغیرهای تحقیق با ضریب الفا کرونباخ 75
جدول 4-1: توزیع فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان 79
جدول 4-2: توزیع فراوانی سن پاسخ دهندگان در این تحقیق 79
جدول 4-3: توزیع تحصیلات در این تحقیق 80
جدول 4-4- آمار توصیفی متغیرهای تحقیق 81
جدول 4-5: میزان کشیدگی و چولگی عاملهای تحقیق 82
جدول 4-6 نتایج آزمون کولموگروف-اسمیرنوف را برای همه متغیرها 83
جدول 4-7: آزمون دوجمله ای برای پاسخ گویی و حکمرانی خوب 84
جدول 4-8: آزمون همبستگی پیرسون برای حکمرانی خوب سازمانی و ارتقای پاسخگویی 85
جدول 4-9: شاخص کفایت مدل رابطه حکمرانی خوب سازمانی و ارتقای پاسخگویی 86
جدول 4- 10: آزمون F جهت معنادار بودن واریانس 87
جدول 4-11: معنادار بودن ضرایب رگرسیونی حکمرانی خوب سازمانی و ارتقای پاسخگویی 88
جدول 4-12: آزمون همبستگی پیرسون برای نتیجه گرایی با ارتقای پاسخگویی کارکنان 89
جدول 4-13: شاخص کفایت مدل رابطه نتیجه گرایی با ارتقای پاسخگویی کارکنان 90
جدول 4-14: آزمون F جهت معنادار بودن واریانس، 90
جدول 4-15: معنادار بودن ضرایب رگرسیونی نتیجه گرایی و ارتقای پاسخگویی 91
جدول 4-16: آزمون همبستگی پیرسون برای شفاف سازی با ارتقای پاسخگویی کارکنان 93
جدول 4-17: شاخص کفایت مدل رابطه شفاف سازی با ارتقای پاسخگویی کارکنان 93
جدول 4-18: آزمون F جهت معنادار بودن واریانس 94
جدول 4-19: معنادار بودن ضرایب رگرسیونی شفاف سازی با ارتقای پاسخگویی کارکنان 96
جدول 4-20: آزمون همبستگی پیرسون برای ارتقای ارزشها با ارتقای پاسخگویی کارکنان 97
جدول 4-21: آزمون همبستگی پیرسون برای اثربخشی با ارتقای پاسخگویی 98
جدول 4-22: شاخص کفایت مدل رابطه اثربخشی با ارتقای پاسخگویی 98
جدول 4-23: آزمون F جهت معنادار بودن واریانس 99
جدول 4-24: معنادار بودن ضرایب رگرسیونی اثربخشی و پاسخگویی 101
جدول 4-25: آزمون همبستگی پیرسون برای ظرفیت سازی با ارتقای پاسخگویی 101
جدول 4-26: شاخص کفایت مدل رابطه ظرفیت سازی با ارتقای پاسخگویی 102
جدول 4-27: آزمون F جهت معنادار بودن واریانس 102
جدول 4-28: معنادار بودن ضرایب رگرسیونی ظرفیت سازی با ارتقای پاسخگویی 104
جدول 4-29: آزمون هم خطی در رگرسیون 105
جدول 4-29: آزمون هم خطی 105
جدول 4-30: متغیر های ورودی و خروجی با استفاده از رگرسیون گام به گام 106
جدول 4-31: امارهای توصیفی متعیرهای موجود در رگرسیون گام به گام 106
جدول 4-32: شاخص های کفایت مدل رگرسیونی گام به گام 107
جدول 4-33: آزمون F برای معناداری رگرسیون 108
جدول 4-34: معناداری ضرایب رگرسیون 108
جدول 4-35: نتیجه فرضیات پژوهش 110
جدول 5-1- اصول حاکمیت خوب 121